donderdag 14 januari 2021

Zelf maken bovenleiding (deel 7, al doende leert men)

 

Ondertussen ben ik alweer twee en een halve maand bezig met de bovenleidingdraden. Het solderen gaat steeds sneller. Maar tegelijkertijd is er weer tijd nodig voor verbeteringen. Al doende leert men. Een verslag van de afgelopen twee weken.




Op het station is het prettiger werken dan op het hoge achterliggende tracé. Ik kan gewoon staande solderen. Op de losweg en op het "asfalt" rond het stationsgebouw is voldoende ruimte voor pols en armondersteuning. Lekker bezig dus, ik zal dit werk nog gaan missen als het klaar is! Op deze foto's van afgelopen weekeinde zijn alle stationssporen van rijdraden voorzien en ontbreken alleen nog op spoor 1-3 draagkabels en hangdraden. Vandaag is spoor 3 van een draagkabel met hangdraden voorzien. Ook was er aandacht voor enkele details zoals de imitatie afspaninrichtingen van het Zwitserse merk Swiss Model Rail.



De soldeerbout blijft bij al het soldeerwerk op zijn hoge standaard staan. Dat bevalt goed. Onder de rijdraden worden blokken aangebracht om op te solderen. Daarvoor staan de twee blokken voor pols en armondersteuning.



Een eerste belangrijke wijziging was het vervangen van de lange haken uit 0,5 mm staal. Zie ook de foto in het voorgaande bericht van dezelfde mast waar de oude haak nog aanwezig is. (Ook op twee onderstaande foto's is deze grote haak aan een draagkabel nog te zien) Het 0,5 mm staal was te grof in vergelijking met de rest. De draagkabel uit 0,20 mm brons kan echter niet rechtstreeks aan de mast worden gebogen vanwege breuk gevaar. Intussen bleek dat de 0,25 mm gitaarsnaar ook goed als haak functioneert. Zwartgroen geschilderd valt het niet meer op:


De isolator in de draagkabel camoufleert de overgang tussen bronsdraad en gitaarsnaar.

De snaar aan het brons solderen gebeurt ter plekke op hout:



De haken aan de onderdelen van Swiss Model Rail kunnen geen hoge trekkracht hebben. Bij het afspannen van een rijdraad klonk er een "pang". De rijdraad schoot los, het haakje was uitgebogen. (zie de pijl)


"Pang"..... en weg was de kabel.....
(bovenste draagkabel heeft hier nog een lelijk grote haak)

Ik bracht in de afspanimitaties een stukje gitaarsnaar aan vanaf de rijdraad tot in het eerste wieltje. De gele pijltjes op de foto geven het begin en einde aan van die versterking:
(alle foto's zijn aanklikbaar voor een uitvergroting)


Ook heb ik de kabel-imitatie tussen de wieltjes zwartgroen geschilderd. Het ziet er nu uit zoals als in de werkelijkheid. De gedetailleerde gewicht-imitatie is onlangs door Swiss Model rail nieuw uitgebracht.

Dan kreeg ik vragen over de kabels in de tunnels. Bij recht spoor niet zo'n probleem, maar bij een tunnelingang in een scherpe boog, met ook nog eens oplopend spoor (3,5%), werd het een hele uitdaging. Na wat moeizaam geworstel bij de eerste tunnel pas ik nu overal het volgende toe:


De "aannemer" heeft bij werk "in de nacht" de lampen op de tunnelingang gezet.

1. De rijdraad wordt recht door de opening gespannen tegen de horizontale ondersteuning. Die ondersteuning was al bij de bouw van de tunnelportalen voorzien. Deze rijdraad verlaat na de ondersteuning het spoor. Er moest zelfs boven in de tunnelwand ruimte gemaakt worden.
2. Vanaf de ondersteuning wordt een tweede rijdraad gespannen in de juiste richting. De pantograaf volgt deze tweede rijdraad in het begin van de tunnel.
3. In de tunnel neemt tunnelbovenleiding het over. (volgende foto)
4. Voor de draagkabel wordt een gaatje geboord in het tunnelportaal. De draagkabel komt uit het tunnelplafond te voorschijn en wordt vastgezet met nauwelijks afspanning.


Foto tunnelplafond, gemaakt in een spiegeltje en elektronisch weer "terug" gespiegeld.

Alle drie de kabels worden met veren afgespannen, de rijdraden vrij strak, de draagkabel losjes. Ik gebruik tunnelbovenleiding van het systeem Mader (CH). Dit is nu niet meer verkrijgbaar. De mastjes met artikel nummer 26 krijgen een Piko H0 railstaaf. Bij de tunnelingang op onderstaande foto was slechts een klein stukje tunnelbovenleiding nodig, alleen om de pantograaf op te vangen.


Wat doet de rijdraad onder afspanning? Altijd kort door de bocht! Het vergt nogal wat tijd om uit te zoeken hoe de afspanning moet zijn. Stalen staafjes gaan buigen, sommigen buigen naar beneden, sommige buigen omhoog. Spoor tussen twee lage tunnelingangen moet een strakker afgespannen draagkabel krijgen, anders zakt alles! Bij stijgend spoor gebeurt het tegenovergestelde. Ik zal nog wel een tijdje blijven corrigeren tot dat het juiste evenwicht gevonden is.

En soms moet de slijpschijf er echt in, de rijdraad kwam te ver naar buiten:


Alles kon tijdens deze operatie blijven zitten. Het houten blok met de spelden houden de rijdraden op de plek als de "zijwaartse" wordt doorgeslepen. Na inkorten en opnieuw ombuigen van het staafje kon deze weer worden ingehaakt. Zo langzamerhand wordt je er steeds handiger in!

Je blijft er wel mee bezig, maar als het resultaat daarna weer mooier is geeft het veel voldoening. 

Wordt vervolgd,

Jan

Geen opmerkingen:

Een reactie posten