De bouw van een kleine modelbaan

 naar idee van Bahnhof Filisur in 1990

Bemo smalspoor in schaal 1:87

Voor een Engelse of Duitse versie van dit Blog kunt u gebruik maken van Google Translate:

Auf Deutsch (von Google übersetzt)          In English (translated by Google)

De bouw van de modelbaan is begonnen in 2015. Na zes winters bouwen was de baan bijna gereed. Vanwege een verhuizing is de bouw eind 2021 voortijdig gestopt. In januari 2022 is de modelbaan als geheel afgebroken. Het station bleef eerst nog behouden als diorama, maar is in augustus 2024 ontmanteld. De dioramatafel is weer in gebruik voor een nieuwe modeltrambaan: PCCmodelbaan.blogspot.com

In dit Blog is de bouw beschreven. Dit laatste bericht gebruik ik als titelpagina. Alle berichten vindt u in het blogarchief aan de rechterzijde. Op de pagina Inhoud op onderwerpen staat een praktische inhoudsopgave. In het Blogger-zoekbalkje (links boven) kunt u ook een zoekopdracht geven.

Naast dit Blog is ook een website gemaakt: www.RhB-Modelbaan.nl

Deze website blijft aanwezig t/m 16 februari 2025. Daarna blijft alleen nog dit Blog beschikbaar. Veel  informatie uit de website is in dit Blog verwerkt. Daarvoor zijn enkele pagina's aangemaakt die u terug vindt in de kop van dit Blog. 

Ik wens u veel lees- en kijkplezier!

Zon! Opname gemaakt op 26 maart 2024.

(achtergrond woonkamer handmatig verwijderd)

Bestemming bereikt

Bestemming bereikt, vele malen overgestapt en nu stap ik uit, ik hoef niet uit te checken en laat mijn bagage achter! Jullie kunnen doorreizen.

Eindpunt van de reis: station Filisur

(foto gemaakt op 2 maart 2024)

Ik stapte op in 1961 in "Lindental", 60 jaar later stapte ik uit, in "Filisur". 

Door de verhuizing werd de modelbaan afgebroken en bleef alleen het diorama achter. Hier wilde ik nog aan werken, maar ik ga het niet meer doen. Wat het fototoestel op macrostand wel ziet, zie ik zonder sterke leesbril of loep niet meer.
Het is mooi geweest, het was een ongelofelijk mooie reis!
Ik heb er vrede mee en naast het diorama is onlangs een nieuwe hobby verschenen:

Het diorama blijft voorlopig staan tot dat we de ruimte voor iets anders nodig hebben. 

Het laatste werk was nog een aanvulling van het groen. Daarbij merkte ik ook dat werken met verf en lijm in een woonkamer niet zo fijn is. Ook dat was een reden om er niet mee verder te gaan.

Nog een paar laatste plaatjes van zoals het er nu uitziet. Wellicht vul ik deze nog eens aan of vervang ik ze door betere opnames. In de woonkamer is de verlichting niet optimaal. Er is door de grote ramen veel buitenlicht, maar dat geeft een vlakke opname. De spotjes in het plafond geven wat mooier licht, maar niet zoals op de oude modelbaan. Alleen rechtstreeks zonlicht geeft voldoende licht. Als de zon op het hele diorama schijnt ontstaat een mooi totaalbeeld. Maar dat is slechts mogelijk rond de 21e maart of de 21e september als rond 18:00 uur de zon laag in het westen staat.

Zonneschijn op het diorama op 9 augustus 2023

Ook de achtergrond in de woonkamer is niet altijd fotogeniek. Een tak verbergt hier een boekenkast:

De laatste opname (zonder zon) op 9 februari 2024.

Met een vriendelijke groet uit Zutphen, Jan

Ik schreef over zonlicht en dan schijnt de ondergaande zon zo maar op een klein hoekje:

Nr. 1 in het zonlicht op 12 februari 2024.

Buffer aan buffer

 

Het vorige bericht was geschreven op 26 oktober 2022. Dat is weer lang geleden. Ik kwam in de afgelopen winter niet aan modelbouw toe. Maar nu de zomer even onvervalst herfstweer gaf heb ik weer iets opgepakt. En dat deed mij bijzonder goed!

Ik heb er hobby aan om foto's van het diorama zo echt mogelijk te laten lijken. Op die foto's vond ik de grote  Märklin-achtige beugelkoppelingen op het materieel storend. In de modelschaal 0 is het mogelijk om de wagens met een echte schroefkoppeling aan elkaar te verbinden. Verende buffers maken dat mogelijk. In theorie zou dat in de schaal H0 ook mogelijk moeten zijn, maar niet zonder een loep en een wel erg vaste hand!

Het is natuurlijk mogelijk om het materieel te voorzien van modelbuffers. Bemo levert deze onder het artikelnummer 5180 000. Maar de lichte wagentjes rollen dan ook zo uit elkaar. Ik las ergens een artikel over magneetjes in die buffers. Daar was ik nieuwsgierig naar. Ik kocht een aantal Neodymium staafmagneetjes van 3 mm lang en 2 mm dik. 

Het magneetje past in een buisje rond 3 mm uitwendig. Dat is slechts 0,2 mm dikker dan de echte bufferhuls op schaal. De bufferhulsen op de locs boorde ik ook op naar 2 mm inwendig. Op de wagens en het rijtuig zette ik een 2 mm dik staafje in het aanwezige gat op de bufferbalk. Op dat staafje schoof ik de 4 mm lange huls. In de huls kwam het magneetje en daartegen de plastic bufferplaat. Ik had ook met messing buisjes kunnen werken, maar het styreen lijmt zo makkelijk.

Daarna maar eens proefgereden. Door de plastic bufferplaten zaten de magneetjes 4 mm uit elkaar en dat bleek te ver. Bij de geringste verstoring loste het contact en de wagen bleef staan. Een wisselstraat doorrijden was niet mogelijk. Daarna heb ik de magneetjes in de bufferplaten gezet zoals op onderstaande foto. De magneetjes worden sterk tegen elkaar getrokken. Ook dat resultaat was weer niet optimaal. De trekkracht werd nu zo groot dat de buffers altijd willen centreren. Een ongelijke bufferhoogte zorgt dan voor het optillen van de wagen met de lager bevestigde buffer. En bij het Bemo materieel zijn niet alle bufferpunten op de zelfde hoogte aangebracht. In de wisselstraten bleek ook het horizontaal verschuiven van de buffers niet te werken. Bij lange rijtuigen zoals bij mijn B 2247 is verschuiven noodzakelijk. Het aangehangen wagentje was te licht en werd uit het spoor gewerkt. Ook deze oplossing is dus niet optimaal, maar ik kon de magneetjes niet op een andere wijze stabiel aan het bufferplaatje bevestigen. Voorlopig laat ik het maar zo, het ziet er mooi uit. Nog een aandachtspunt: Het materieel heeft nu wel een vaste richting op de modelbaan: omdraaien resulteert in afstoten ......... 

Dan de bijbehorende schroefkoppelingen. Bij het smalspoormaterieel met een centrale buffer zijn er twee schroefkoppelingen aan weerszijden van de buffer. Bij het rijden door bogen moeten deze kunnen meebewegen. Daarvoor zijn ze bij het werkelijke voorbeeld aan een evenaar onder de wagenbak bevestigd en heeft de bufferplaat de karakteristieke uitsparingen. De evenaar-constructie nabouwen in schaal H0 gaat mij te ver en het koppelen van een schroefkoppeling met een pincet is in schaal H0 ook geen pretje. In schaal 0 was dat nog net te doen. Weinert levert de koppelingen, functioneel en zelf te monteren, functioneel  gemonteerd en niet functioneel. Ik gebruik de niet functionele variant met artikelnummer 8627.

Op de foto de schroefkoppeling links naast de centrale buffer. Aan de rechterzijde zit alleen een haak. De bufferhuls is met tankgrijs, Revell 78 in de juiste kleur geschilderd, overeenkomende met het door de RhB toegepaste RAL 7024 voor de onderstellen.

Nu bleek dat de baanruimers van de locomotieven bij de Bemo modellen verder naar voren zitten dan in de werkelijkheid. De koppelingen moeten daardoor ook verder naar voren bevestigd worden en zitten daardoor niet op de juiste afstand van de bufferbalk. Het zij maar zo, ze zijn niet functioneel en het valt ook niet zo op.

Nu ik toch met de locomotieven bezig was heb ik ook wat rode verf gekocht voor mijn Ge 4/4 II, voor de luchtslangkoppelingen en contactdozen. Ook zijn wat beschadigingen weggewerkt en zijn niet gebruikte gaatjes opgevuld. Ik heb hier karmijnrood, Revell 36 gebruikt. Dat is niet het RhB rood, maar dat laatste is niet verkrijgbaar en het karmijnrood benadert het RhB rood het best.

Met deze laatste opname van de Ge 4/4 II 623 "Bonaduz" in de avondzon sluit ik dit bericht weer af. Ik ga plaatjes van al het aangepaste materieel op mijn website plaatsen.

Tot een volgende keer,

Jan

Alpenwagen FBW C40U van Arwico

Er is nu al weer jaren een Postautodienst tussen Filisur en Tiefencastel. Deze werd ingesteld na het sluiten van de tussengelegen treinstations. In 1990 was dit nog lang niet het geval. Maar een opvallend gele postbus mag toch eigenlijk niet ontbreken op een modelbaan naar Zwitsers voorbeeld. Een museumbus was er in 1990 ook al en zo is op mijn diorama nu een FBW C40U "Haifisch" Postauto te zien.

Het model van de FBW C40U in schaal 1:87 uit de Swiss-Line van Arwico

De FBW C40U was ook in Graubünden vanaf 1955 veelvuldig te zien. Op internet is een foto te vinden waarop het stationsplein van St. Moritz vol staat met dit type Postauto's. In de jaren tachtig werden ze vervangen. In 1985 werd de pendeldienst Davos-Sertig nog met deze klassieker uitgevoerd.

Twee klassiekers op het diorama.

FBW staat voor Franz Brozincevic Wetzicon. Franz Brozincevic (1874-1933) bouwde vanaf 1922 in Wetzicon autobussen. FBW was naast Saurer en Berna een grote leverancier van Postauto's. De meest bekende Postauto was het type IIIA, de klassieke vorm met motor voor "in de neus". In de jaren vijftig veranderde het beeld van de Postauto. De motor werd naar achteren verplaatst en het stuur kwam voor de voorwielen. FBW ontwikkelde een sterke ondervloer motor waardoor er nog meer passagiersruimte werd verkregen op gelijke lengte, heel belangrijk voor de smalle alpenwegen. Een andere belangrijke ontwikkeling bij FBW was de halfautomaat. Schakelen met de hand zonder koppelingspedaal. De C40U kreeg verder de carrosserievorm van de IIIA met panorama ruiten en een gebogen achterzijde. De bijnaam "Haifisch" is vanwege de opvallende grille.

Nu nog een drietonige hoorn!

Wist u dat het apparaat met de drie hoorns verwijderd werd uit het voertuig als de Postauto uit de dienst werd genomen? De drietonige hoorn is een wettelijk vastgelegd verkeersteken en mag alleen door de Postauto's in het hooggebergte gebruikt worden!

Tijdens een zoektocht naar informatie bleek dat op slechts 4 km van onze woning een C40U te koop stond, bij Gallery Aaldering in Brummen! De Postauto stond echter niet buiten maar er waren mooie foto's te vinden op de website van de Gallery. Met hun vriendelijke toestemming zijn enkele van hun foto's in dit Blog opgenomen: 

Afwijkend ten opzichte van het model, heeft de Postauto in Brummen nog twee oorspronkelijke handbediende draaideuren. Het model toont later aangebrachte moderne draai-zwenkdeuren aan de rechterzijde. Ook zijn in andere versies los staande stoelen met stoffen bekleding gemonteerd.

Zelf reisde ik in 1977 in een C40U van Disentis naar de Lukmanierpass. De chauffeur zat zoals gebruikelijk in de Alpenwagens rechts. Vanaf de jaren zestig hoefde dat niet meer. De wegen op de belangrijkste Alpenpassen waren voldoende verbreed.

FBW bouwde bijzondere bussen. Mijn eerste kennismaking met een FBW was in 1974. Zien we hier een smetje aan de Zwitserse kwaliteit? De half-dubbeldekker van de AFA (Automobilverkehr Frutigen Adelboden) had blijkbaar een koelwaterprobleem! 

Dan is er nog iets te melden:

De verkoop is afgerond!

Direct na de eerste melding van verkoop, rond de jaarwisseling op dit Blog, melden zich een aantal bekenden. Na plaatsing van de verkooplijst op de internetsite ging het hard. Een veel gemelde zin: "Ik volg je al jaren". Ik kende veel kopers nog niet, blijkbaar werd de site meer gelezen dan ik dacht.

De meest opmerkelijke verkoop was een grote hoeveelheid, 8 kg zwaar, naar Rome. Er zaten veel wisselmotoren in en de LUX-poetsrail woog ook wel wat! Er moest een nieuwe doos voor worden aangeschaft en vullingen uit oude stoelkussens gaven voldoende bescherming.

Daarna werd het rustiger. Ik heb toen de nog overgebleven artikelen, meest elektronica, op Marktplaats gezet en in september nog een keer op het Duitse Drehscheibe-Online. Beide advertenties leverden kopers op. Voor de laatste artikelen heb ik eBay gebruikt.

Ik ben geen handelaar. Ik hou van opruimen en het belangrijkste was dat er weer iemand gelukkig mee werd. Ik hanteerde een vraagprijs van 50% van de huidige winkelprijs. Soms was dit nog meer dan wat ik er zelf voor betaald heb. De elektronica van Lenz ging voor minder weg. Dat blijkt niet meer zo gangbaar te zijn. Alleen interessant voor diegene die zijn Lenz systeem nog wat uitbouwt. Ik ben tevreden over hoe het gegaan is en het mooiste zijn de blijvende contacten. Google Translate wordt nu nog veel gebruikt, Italiaans is niet mijn ding!

Tot een volgende keer, Jan

We bouwen weer....

 

De eerste sneeuw?

In de echte Alpen wel, maar bij ons gelukkig nog niet! Maar hier wordt het herfst, buiten niet altijd meer mooi weer en ik ben weer begonnen met werk aan het diorama.

Allereerst nog een paar plaatjes van de in mei nog aangebrachte kopschotten met de afspanning van de bovenleiding. Voor grote trekveren geen plek meer, maar door een dubbelle wand wel plaats voor de kleine orthodontistische veertjes. Geen snaar strakke afspanning dus, maar dat is op het diorama ook niet nodig. Als de draden maar recht blijven staan. Langzaam proefrijden met een loc gaf geen problemen.

Het linker kopschot met de afspanning van drie rijdraden.

In detail: spijkertje met veertje en gesoldeerde rijdraad.

Dan heeft de voorzijde een eerste chocoladebruine laag gekregen, net zoals bij de modelbaan in de vorige woning. Ik ga echter geen kunststof schermen meer plaatsen. De schermen, welke ik wel meegenomen had, reflecteerden nu het licht uit de kamerbrede ramen naar elke richting en dat was geen gezicht. Het kan nu ook zonder die schermen, er ligt geen spoor met bovenleiding meer aan de voorzijde van de tafel. Alleen dat hekje langs het paadje naar beneden..... we zullen zien.

Het chocoladebruin was nog op voorraad!

Eerst zijn alle "breuklijnen" in het landschap gevuld. Ook is het waterreservoir teruggezet. Dit bevond zich precies op de "breuklijn". 

Nu het groen op de "breuklijnen" weer bijwerken en dan kan de detaillering starten. Ik heb al wat werkjes in de planning staan:

- Definitieve groenaanleg, een doorlopend werk.

- De absoluut onmisbare plantenbakken met geraniums aan het stationsgebouw.

- Modelkoppelingen en modelbuffers aan het overgebleven materieel.

- Interieurverlichting in het rijtuig.

Wordt weer vervolgd!

Jan

 

Op eigen poten

Filisur in de zon!

Een week na de verhuizing stond zo ongeveer alles op zijn plek, behalve het diorama waaronder nog poten  gemonteerd moesten worden. Door de tijdelijke klapschragen kon ik het diorama makkelijk verschuiven. De schragen zijn eerst wat naar het midden van de tafel geschoven om voldoende ruimte te verkrijgen.

De poten uit 44x44 mm vuren zijn eenvoudig aan het frame geschroefd. Daarna zijn met 20x20 mm aluminium hoekprofiel schoren aangebracht om het geheel te stabiliseren:

Zonder de kopschotten was ook de (letterlijke) doorsnede van de tafel goed te zien. Ook de hoogteverschillen tussen de drie sporen:

- Links het omhoog lopende spoor in de richting Wiesen.

- In het midden het naar beneden lopende spoor in de richting Alvaneu.

- En rechts het kopspoor dat op onveranderde hoogte blijft.

De op de foto zichtbare stukjes plakband beschermen de doorgeknipte bovenleiding. Zo kan je die opkrullende draadjes ook nog eens terugvinden!

Na de poten en de schoren is ook het achtergrondscherm gemonteerd. Ik ben voorlopig uitgegaan van 50 cm totaalhoogte, overeenkomend met de 50 cm plexiglasplaten voor de voorzijde. De eveneens aangebrachte zijschotten worden later nog voorzien van een grenen afdekplaat. De afwerking van de voorzijde wordt donkerbruin. 

En als 's avonds een laag staande zon naar binnen schijnt staat het station voor het eerst in de zon:

 

Gelukkig zijn er naast zonneschermen ook rolgordijnen om het diorama te beschermen tegen de zon....

Daarmee is de kamerinrichting klaar. Ik ga nog gauw de bovenleiding weer afspannen en de kopschotten definitief maken. Ook de afgenomen wisseldelen aan de westzijde kunnen er weer op.

Het weer aanbrengen van de voeding en alle bekabeling voor rijspanning, geluid en verlichting komt later wel een keer. Eerst buiten genieten van voorjaar en zomer!

Met groet, Jan

De verhuizing

 Filisur stijgt naar "grote" hoogte:

Na maanden van hard werken was het dan zover, de verhuizers brachten de grote spullen van onze oude naar onze nieuwe woning. Ook het bewaarde gedeelte van de modelbaan moest mee en ik heb daarvoor het geheel ingepakt in een kist. Maar voor die tijd heb ik de randen van de stationsomgeving aangepast aan de nieuwe situatie. Daarmee is het diorama een beetje toonbaar in de nieuwe woning. De afwerking is nu nog grof, maar wel beter naar het werkelijke voorbeeld. Na plaatsing op de nieuwe plek zal het groen definitief worden aangelegd. 

 Voor dat het deksel er op gaat nog een blik op het emplacement:

Daarna is de kist gesloten en moest 5 weken wachten op de verhuizing.

De kist werd via de balkondeur in de treinkamer rechtstreeks in de vrachtauto getild. Bij de nieuwe woning werd de kist met een verhuislift naar de 4e etage gebracht. Door een balkondeur aan de straatzijde werd de kist naar binnen getild. Het geheel woog 60 kg. Voor de ervaren verhuizers geen enkel probleem. Alles ging heel soepel en er is dan ook geen enkele schade ontstaan.

Om de kist direct op de plek te kunnen neerzetten zijn een tweetal tijdelijke klapschragen geplaatst. Zo kunnen in alle rust, en als ik er weer aan toe ben, de poten worden gemonteerd. Later volgen ook nog de definitieve achter- en zijwanden. Dat heeft nu geen haast meer.

En als u zich afvraagt waarom wij verhuisd zijn waarbij de modelbaan afgebroken moest worden, o.a. voor dit uitzicht over de IJssel:

Ik zal weer verslag doen van het werk aan het diorama. Dat zal nog wel even duren, we hebben nu nog veel te doen!

Met groet, Jan